Einde fossiele-brandstoftijdperk nabij

Ook zonder klimaatakkoord is het einde van het fossiele­-brandstof­tijdperk nabij, stelt Mark van Baal, oprichter van Follow This, een beweging van Shell-aandeelhouders die Shell wil bewegen te investeren in duurzame energie, in Het Parool.
Amsterdam heeft een monument voor een oude energietechniek die van de kaart werd geveegd door een nieuwe techniek: de Westergasfabriek. In de gashouder, waar vroeger kolengas werd opgeslagen, worden nu televisieshows opgenomen. Waar vroeger de directie van de kolengasfabriek zat, zitten nu creatieve bedrijven.
Die directie kon zich in de jaren zestig van de vorige eeuw niet voorstellen dat het enorme fabrieksterrein dat heel Amsterdam van kolengas voorzag, overbodig zou worden. Toch gebeurde dat binnen tien jaar. Nadat er in 1959 ver weg in Groningen aardgas was gevonden en de NAM (lees: Shell) zijn volle gewicht zette achter het aansluiten van alle Nederlandse huishoudens op die gasbel, kon de kolengasfabriek in 1967 sluiten. Aardgas verdrong kolengas omdat het schoner was en meer comfort gaf.
Efficiënt
Wanneer je vandaag een elektrische auto of een elektrische Schipholtaxi door Amsterdam ziet rijden, kun je denken dat het nog heel lang gaat duren voor deze dure auto’s met klein actieradius onze benzineauto’s kunnen vervangen. Maar je kunt er een ook voorbode in zien van dat we straks allemaal op duurzame energie rijden. Want elektrische auto’s zijn schoon, vijf keer zo efficiënt en ze vergen veel minder onderhoud, om een paar voordelen te noemen. En ze worden goedkoper, evenals de duurzame elektriciteit waar ze op kunnen rijden. Duurzame energie is namelijk niet alleen schoner, gezonder en overvloediger dan fossiele energie, het hoeft niet uit Rusland of het Midden-Oosten te komen en het wordt steeds goedkoper.
Logisch. De kosten van duurzame energie zijn gebaseerd op de kosten van technologie. Technologie wordt bijna per definitie goedkoper. De eerste cd-spelers kostten duizenden guldens. Nu koop je een mp3-speler, die meer kan, voor een tientje. Een zonnepaneel kostte in 2000 ongeveer vier dollar per wattpiek (de eenheid waarin meestal wordt gerekend). Zonnepanelen zijn sindsdien acht keer zo goedkoop geworden en kosten nu een halve dollar per wattpiek.
Tegelijkertijd wordt fossiele energie steeds duurder om uit de grond te halen. Eveneens logisch: de tijd van easy oil is voorbij. Oliemaatschappijen moeten in steeds onherbergzamere oorden (Noordpool, oceanen), steeds dieper boren, steeds duurdere technieken gebruiken (zoals fracken voor schalieolie) om olie en gas te winnen. Het omslagpunt waarop duurzame energie goedkoper is dan fossiele energie is nabij en is op sommige plekken in de wereld al bereikt.
Klimaatakkoord
In Parijs wordt nu druk onderhandeld over een wereldwijd klimaatakkoord. Er zullen grote of kleine stappen worden gezet om fossiele energie duurder en duurzame energie goedkoper te maken. Een succesvol akkoord zal het omslagpunt dichterbij brengen, maar is geen noodzakelijke voorwaarde voor de overgang van een fossiele naar een duurzame energievoorziening. Die komt er aan. Met duurzame energie is er immers een nieuwe techniek die op alle fronten beter is en steeds goedkoper wordt. Zonlicht rechtstreeks omzetten in energie wordt goedkoper dan miljoenen jaren oude planten- en dierenresten uit de grond halen en verbranden.
Het zou natuurlijk geweldig zijn wanneer Parijs een wereldomvattend klimaatakkoord oplevert waardoor fossiele energie versneld verdwijnt en klimaatverandering wordt gestopt. Het stenen tijdperk kwam echter niet ten einde doordat er een belasting op stenen kwam en ook niet doordat de overheid stenen verbood. Het stenen tijdperk kwam ten einde doordat er een betere techniek kwam: brons. Kodak ging niet failliet door een belasting of verbod op fotorolletjes, maar door digitale fotografie. De Westergasfabriek werd niet gesloten omdat er een belasting op kolengas kwam. De Westergas­fabriek werd overbodig door aardgas.
Duurzame energie zal fossiele energie overbodig maken. Overheidsingrijpen kan dit proces versnellen, maar zelfs als Parijs een mislukking wordt, is het einde van het fossiele tijdperk nabij.