Olie boren in het Noordpoolgebied leidt tot ondergang van de traditionele cultuur van de Inupiaq-eskimo’s in Alaska, betoogt Inupiaq Othniel Art Oomittuk jr., kunstenaar, geboren en opgegroeid in Point Hope, Alaska.
Trouw, 29/08/15
De Inupiaq uit Alaska wonen al duizenden jaren in het Noordpoolgebied. Hun voedsel jagen zij van wat het land en vooral de zee hun biedt. Maar nu de Amerikaanse overheid onlangs de definitieve vergunning heeft verleend aan het Nederlandse Shell om naar olie te boren, wacht deze eeuwenoude cultuur een onzekere toekomst.
Volgens overheidsinstanties is het risico op een olielek 75 procent. Olievervuiling betekent het einde van de jacht op zeezoogdieren door de Inupiaq-eskimo’s. Zonder die jacht kan de lokale bevolking niet zelfstandig overleven. Zou u een risico van 75 procent nemen als dit betekent dat u uw thuisland zou moeten verlaten?
Wegvallen van de jacht
Naast de risico’s op een olieramp is er de zekerheid van schade door booractiviteiten: seismische tests, de boorherrie, het scheepsverkeer. Shell schat in dat de proefboringen alleen al 13 procent van de populatie van bedreigde diersoorten als Groenlandse walvissen, grijze walvissen en ringelrobben zullen verstoren. Wat betekent dat deze dieren waarschijnlijk later alsnog het loodje leggen. Omdat ze doof zijn geworden (wat bij walvissen onherroepelijk tot de dood leidt), hun trekroutes verlegd worden, hun voedselgronden verdwijnen of hun voortplanting wordt verstoord. Er zijn vergelijkbare effecten voor walrussen, vispopulaties, beluga’s en ijsberen. Allemaal dieren die essentieel zijn voor de Inupiaq.
De zeestroming gaat direct van de boorlocaties langs het strand van Point Hope. Op dit kiezelstrand worden gevangen dieren verwerkt. Als er olie aanspoelt, is die onmogelijk te verwijderen, met vervuiling van de vleesvoorziening tot gevolg. Walvisblubber is rijk aan vitamine C en D. Als door wegvallen van de jacht een volledig westers dieet moet worden aangenomen, is het nodig om groenten en fruit in te vliegen. De kosten daarvan kunnen niet gedragen worden door de lokale gemeenschap. Komt er structurele voedselhulp zodat Shell zijn winst kan maken ten koste van ons land? Zullen we moeten vertrekken?
Zinloze strijd
Na zeven jaar juridische strijd heeft Point Hope zich dit voorjaar teruggetrokken uit een rechtszaak tegen de komst van Shell. Het merendeel van de bewoners vreest dat het zinloos is en dat tegenwerken hen straks met helemaal niets achterlaat. Shell belooft ondertussen banen en infrastructuur. “Shell wil graag een goede buur zijn door de negatieve effecten van onze activiteiten te minimaliseren en voordelen te bieden aan de bewoners van Alaska”, zo luidt de boodschap in een folder die Shell in Point Hope achterliet. Dat mogen dan wel heel goede banen zijn, als iedereen straks tien dollar voor een paprika moet gaan betalen.
Laatste hoofdstuk
De Inupiaq zijn niet gebaat bij een ongenode ‘buurman’ als Shell. Ons voedsel is onderdeel van onze identiteit. Het voedt het lichaam, maar vooral ook de ziel. Vernietig dat en je vernietigt onze cultuur. Wat geeft anderen het recht om onze omgeving te verkopen aan een bedrijf dat tot onze ondergang leidt? De Inupiaq-gemeenschap woonde hier al voor de christelijke jaartelling en is een van de laatste eeuwenoude culturen die in de Verenigde Staten bewaard zijn gebleven. Wij hebben recht op onze leefomgeving. De wereld is in rap tempo aan het overschakelen op schone energie. Laat de laatste oliewinning niet het laatste hoofdstuk zijn in de geschiedenis van de Inupiaq-eskimo’s.