De Volkskrant | Shell gaat vervuilende activiteiten afstoten. Het bedrijf heeft zich teruggetrokken uit West-Texas en verkocht zijn schalie-olievelden, waarvoor de bodem met vloeistoffen opengebroken moet worden, voor 9,5 miljard dollar aan het Texaanse ConocoPhillips, dat zich kennelijk nog wel thuisvoelt in de boomtowns van de fossiele industrie. Shell, tot voor kort ook niet vies van het affakkelen, drong er vorig jaar bij de toezichthouder op aan strenger op te treden tegen de aardgasverspilling van zijn concurrenten. Maar daar hebben ze geen zin in, in Texas.
De activistische aandeelhouders van Follow This hameren er sinds een paar jaar op dat het bedrijf gaat voldoen aan de normen van het Parijs-akkoord – hun resoluties worden door steeds meer beleggers aangenomen, en heeft ertoe geleid dat Shell in 2050 ‘netto’ geen broeikasgassen meer wil uitstoten. De door Milieudefensie aangespannen en in mei gewonnen rechtszaak dwingt Shell zijn uitstoot met 45 procent te verminderen. Bovendien wijst het Internationale Energieagentschap (IEA) er de laatste jaren steeds harder op dat de oliemaatschappijen een deel van hun olie in de grond zullen moeten laten zitten, om de opwarming tot 1,5 graad te beperken. Beleggers beginnen zich te realiseren: een deel van die reserves is dus waardeloos.
‘Het kan zelfs zijn dat ConocoPhillips de olie straks gewoon aan Shell levert’, zegt Mark van Baal van Follow This. ‘De hoeveelheid olieproducten die Shell verkoopt is ongeveer drie keer zo groot als de hoeveelheid die het produceert. Dus zij moeten ook olie inkopen. Als dat de olie van ConocoPhillips is, is het goed mogelijk dat er per saldo, qua klimaateffect, niets verandert.’
Dat komt doordat Shell nog geen expliciete kortetermijndoelen heeft gesteld voor het échte probleem: de broeikasgasuitstoot van zijn klanten. Aan die zogeheten scope 3-emissies heeft de rechter in mei alleen een ‘inspanningsverplichting’ verbonden. ‘Zolang Shell geen harde beloften doet, kunnen die emissies blijven groeien’, zegt Van Baal.
Maar het opgeven van zo’n enorm olieveld is toch in principe een stap in de goede richting? Van Baal: ‘In theorie wel. Dan moet het geld wel in duurzame energie worden gestoken, en niet grotendeels worden uitgekeerd aan de aandeelhouders. Wij hadden gehoopt dat Shell zijn geld, kennis en macht gebruikt om de leiding te nemen in de energietransitie.’
Ironisch gezien hebben ook de aandeelhouders van ConocoPhillips een resolutie van Follow This aangenomen. ‘Zij kopen er juist een olieveld bij. Maar ze kunnen dan goede sier maken met de inspanningen die Shell zich heeft getroost om de winning schoner te maken.’
